27 Ocak 2013 Pazar

Dante Alighieri


 (1265 - 1321) İtalyan Şairi. Floransa'da doğmuş, Ravenna'da mlmüştür. Tanınmış fakat soylu olmayan bir Ailedendir. Çağında özgür sanatlar denen, Bugünün klasik eğitimini içine alan bilgileri okumuştur. Stilnova denen yeni akımın en ileri gelen şairleriyle dost olmuş, onlarla sürekli olarak mektuplaşmıştır. 1277 yılında Gemma di Manetto Donati ile evlenmiştir. En çok İtalyan Bilim ve politikacısı Brunetto Vatini (1220 - 1294) nin etkisinde kalmıştır. İlk şiirdenemelerinden sonra Cavaleanti, Lapo Gianni gibi şairlerle dost olmuş, Latin Şairlerini özellikle Virgilius'u incelemiştir. Vita Nuova ( Yenihayat ) adlı şiir kitabında Beatrice'e duyduğu aşkını belirli bir edebi çerçeve içinde anlatmaktadır.


1282 - 1283 yılında yazdığı bu küçük kitapta yalnız şiir değil, düzyazıda bulunmaktadır. Beatrice'in ölümünden sonra Dante kendisini,bir takım dinsel akımların yardımiyle Aristoteles, Boethius, ve Çiçeronun fizik ve metafizik eserlerinin incelenmesine vermiştir. Bu arada Roman kültürünü de ihmal etmemiştir. XIII. Yüzyıl Fransız edebiyatının en önemlieserlerinden olan, Roman de la Rose ( Gülün Hikayesi ) u 232 sone halinde İtalyancaya çevirmiştir.


1295 Yılında Dante Tabipler,Eczacılar locası temsilcisi olarak Floransa özel halk kuruluna Genel Meclisine,ve başka kurullara girmiştir. 1300 yılında Güney İtalya'da bir Dükalığa elçi olarak gönderilmiş,yine aynı yıl içinde Floransa şehri yöneticileri arasına seçildiğinden, Papa VIII.Bonifacionun da katıldığı birtakım siyaset çatışmaları arasında kalmıştır.Papa'nın Floransa'dan uzaklaştırdığı Dante, Roma'ya oradanda Siena'ya gitmiş,hakkındaki ilk mahkümiyet kararı kendisine orada bildirilmiştir. 1302 yılında 50 000 florin ödemeye iki yıl sürgün cezası çekmeye,yurttaşlık haklarından yoksun bırakılmaya mahküm edilmiştir.


Sürgünün ilk yıllarında sırasıyla Verona Beyleri, Malaspina Ailesi, Guidi Kontlarının yanında oturan şair 1310-1313 yıllarını Germen İmparatoru Lüksemburglu VII.Henri'nin İtalya'ya inmesi umuduyla geçirmiştir. Ancak bu bekleyiş döneminde Floransalılara karşı yazdığı hücum dolu mektuplar kendisinin o sırada çıkan affın kapsamına girmesine engel olmuştur.Cermen İmparatorunun 1313 yılında siena yakınlarında ölmesi üzerine de Dante için tekrar karanlık bir dönem başlamıştır.


Dante'nin son yıllarına ait kesin belgeler azdır. Casentino'da Guidi kontlarının yanında bir süre daha kaldığı sanılmaktadır. Sürgünlerin bir ihtiyat akçesi ödemeleri ve bir geçit resmine katılmaları şartiyle affedilmelerini öngören kararnameyi orada haber almış,ancak şartları kabul etmemiştir.Bunun üzerine çıkarılan yeni bir kararnameyle oğullarına da sürgün cezası verilmiştir.Son yılları Rovenna'da Guido Novello'nun yanında geçirmiştir. 1321 yılında Guido tarafından Rovenna sularına giren birkaç Venedik gemisine yapılan işlemi açıklamak göreviyle Venedike gönderilmiş,ancak bu yolculukta Comacchio bataklıklarında yakalandığı hummadan kurtulamayarak 13 Eylül günü ölmüştür. Ravenna'da gömülüdür.


Başlıca Eserleri :Vita Nuova (Yeni Hayat) 1283-1292 yıllarında yazmıştır.Beatrice'e olan aşkını anlatır.Convivio (Şölen) 1304-1307 yılları arasında yazmıştır. De vulgari Elequentina (Halk konuşması Konusunda) 2. cildin 14 bölümünde yarıda kalan bu kitap, İtalyanca'nın üstünlüklerini anlatmak üzere latince olarak kaleme alınmıştır. Monarchia (Krallık) Latin dilinde yazılmıştır.Bu eserde politik dinsel düşüncelerinin tam bir şemasını vermektedir.Mektuplar Pek azdır.bir kısmının kendi kaleminden çıktığı kesin değildir.  Quaestio  de aqua e terra (Su ve Kara sorunu) 1320 de Verona'da yazdığı bu  eser tipik bir bilimsel yazı örneğidir.

Hiç yorum yok: