Fransız Tiyatro yazarı ve oyuncusu. Asıl adı Jean Baptiste Poquelin'dir.Çocukken soylu çocuklarıyla birlikte bir cizvit okuluna gönderildi. Büyüyünce Cyrano de Bergerac ve başka genç sefih lerle septik filozof Pierre Gassendi'nin öğrencisioldo. 21 yaşına gelince Tiyatro oyuncusu olmak için ailesinden ayrıldı. Madeleine Bejart ve kardeşleriyle kurduğu topluluk Paris'te 18 ay perdezsini açtıktan sonra taşraya,turnelere çıkmak zorunda kaldı.
1645-1658 yılları arasında tiyatronun müdürlüğünü yaparken çeşitli zorluklarla karşılaştı.Ayrıca hem trajedilerde,hemde farslarda oynuyordu. Bu arada yazarlığada başladı.Önceleri oyun taslakları yazıyordu. 1655 ve 1656 yıllarında ilk oyunları (Le tourdit) ve (Le depitamoureux) yü yazdı. ün kazandıktan sonra Paris'e döndü. 1658 Kasımında Kral Louis XVI ün karşısında bir temsil verdi. Kral Louvre'daki bu temsili beğenerek Petit Bourbon'daki salonu onlara ayırdı. Topluluk Pierre Corneille ve öteki Fransız yazarlarının eserlerinin yanında Molıere'in kendi oyunlarını da oynuyarak büyük başarı kazandı. Bu dönemde,Molıere'in ilk oynanan oyunu günün Fransız edebiyatcılarını alaya alan (Les precieuses ridicules) Gülünç Kibarlar 1659 dur.
1662 de Palais-Royal'de sahneye koyduğu (L'ecole des femmes) kadınlar okulu adlı eseri büyük gürültülerin kopmasına tartışmaların çaılmasına sebep oldu. Yapılan eleştirilere 1663 te (Ciritique de L'ecole des femmes) kadınlar okulunun eleştirisi ile cevap verdi.Aynı yıl yazıp sahneye koyduğu (Impromptu de Versailles) da oyuncular kendi adlarını kullanıyorlar ve tabi oynayışın o günlerde pek moda olan yapmacık oynayıştan daha iyi olduğunu savunuyorlardı.
1662 de Madeleine Bejart'ın kızı Armande'la evlenmesiyle yıldırımları yine üzerine çekti.Ama kral onu seviyor,koruyordu.Molıere yeni Versailles sarayının eğlence hayatını yönetmekle görevlendirildi. 1664 te ünlü oyunu Tartuffe'ü yazdı. Bu oyunla sayıları sarayda da çok olan yobazlara ve yobazlığa saldırıyordu.
Bu arada sağlığı bozulmuş Aile hayatında huzursuzluklar baş göstermiş ve Jen Baptiste Racine'le araları açılmıştı. 1665 yılında yazdığı (Don Juan) dinle alay ettiği gerekçesiyle (Tartuffe) gibi oynatılmadı. İkiyüzlülük temasını işleyen ve günün güldürü anlayışının sınırlarını zorlayan güçlü oyunu (Le Misanthrope) insandan kaçan 1666 oynadı ve başarı kazandı.1668 yılında üç başarılı oyun daha yazdı. ( Amphitryon ) kıskanç bir kocayı anlatan (George Dandin) ve Plautus un bir eserinden yararlanarak yazdığı (L'avare) Cimri.
Molıere'in son oyunları,sosyeteye girmeye özenen bir sonradan görmeyi anlatan (Le Bourgeoıs Gentilhomme) Kibarlık budalası 1670, toplumsal komedilerin en gülünçlerinden olan (Les femmes savantes) Bilginç kadınlar 1672 ve (Le Malade imaginaire) Hastalık hastası 1673 dür. Molıere 1673 Şubatında bu son oyununda oynadıktan birkaç saat sonra ölmüştür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder