1901 de Mühendishane-i Berri Hümayuna ( Topcuokulu ) giren İsmet İnönü bu okulu 1903 te topçu teğmeni olarak bitirdi. 1906 da Erkanıharbiye mektebini bitirdi. 1908 de Kolağası oldu.Ve 31 Mart olayı ( 13 Nisan 1909 ) olarak bilinen ayaklanmayı Selanik ten gelerek bastıran Harekat ordusunda görev aldı.1910-1913 yılları arasında yemen isyanının bastırılması harekatına katıldı.Bu ve bundan önceki görevlerinde hudut problemleri ve asilerle yapılan anlaşmalarda başarılı hizmetleri ve mesleki özellikleriyle dikkati çekti.Birinci Dünya savaşı sırasında Kafkas cephesinde Kolordu kumandanı olarak Atatürkle birlikte çalıştı.Ve yıllardır süren dostlukları ile Devletin geleceği hakkında ortak fikirleri gelişti.Suriye cephesinde savaştı.Milli Mücadele sırasında Atatürk ün en yakın silah arkadaşı olarak çalıştı.
23 Nisan 1920 de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi Edirne Milletvekili olarak katılan İsmet Bey 3 Mayısta İcra Vekilleri Erkanıharbiye-i Umumiye vekili oldu.Albay İsmet Mebusluk ve Bakanlık da uhdesinde kalarak,Garp Cephesi Kumandanlığı görevine getirildi.Kurtuluş aşamasındaki düzenli ordu ile Çerkes Etem ayaklanmasının ve iç isyanların bastırılmasında etkin rol oynadı.Ocak ve Nisan 1921 de İ ve II İnönü savaşlarında yunan ilerlemesini durdurdu.
İnönü Zaferleri ulusal orduya güven duyulmasını sağladı.Ulusal kurtuluş harekatını yürütenlere moral ve güç verdi.I nci İnönü savaşı sonunda Tuğgeneral rütbesine yükseldi.İsmet İnönü ( 24 Eylül 1884 İzmir 25 Aralık 1973 Ankara ) Asker ve Siyasetci Türkiye Cumhuriyetinin ikinci Cumhurbaşkanı Kurtuluş savaşı kazanılmasında çok önemli bir roloynamış,Türkiye Cumhuriyetinin bağımsız bir devlet olarak dünya sahnesinde yerini almasını sağlayan Lozan Antlaşmasını imzalamış birçok defalar Başbakanlık görevini üstlenmiştir.
İnönü Eylül 1937 de Atatürk le aralarındaki bazı görüş ayrılıkları yüzünden ve onun isteğiyle Başvekillikten ayrıldı.CHP nin Başkan vekilliğinden de alındı.Görüş ayrılıkları büyük ölçüde İnönü nün Devletcilik uygulamalarından doğmuştu.Atatürk Devletcilik uygulamalarının İnönü nün düşündüğü biçimde genişletilmesinden yana değildi.ve aynı görüşü paylaşan İktısat Vekili Celal Bayarı İnönü ye karşı siyasal bir seçenek olarak görüyordu.İnönü ikinci kez Başvekillikten ayrılınca yerine Celal Bayar atandı.İnönü bu dönemde yalnızca TBMM de Malatya Milletvekili olarak görev yaptı.
İstifa olayı şöyle gerçekleşmişti. Özel trenle Atatürk le beraber İstanbul a gelirken .Atatürk İsmet sen çok yoruldun biraz dinlen Başvekillikten ayrıl der.İsmet İnönü peki paşam der,yorgun olduğunu söylüyerek müsaade ister ,kompartımanına çekilir.Akşam üzeri sofra kurulur,Atatürk İsmet Paşanın çağrılmasını ister ,Müstahdemler İsmet Paşa nın Polatlı da trenden indiğini söylerler.Bu Atatürk le İsmet Paşa nın son görüşmeleri olur.Dargınlık Atatürk ün ölümüne kadar sürer.İsmet Paşa birçok kereler Dolmabahçe hasta yatan Atatürk ü ziyaret etmek ister fakat siyasetin entrikalarla dolu hadiselerinden dolayı ziyaret istekleri birtürlü gerçekleşemez.
Bakın bu iki güzide insanın birbirlerine olan sevgisi nasıl tezahür etmiş bir görelim.Lozan Konferansı tıkanmış İsmet Paşa zor durumdadır.Ankara dan Hükümetten bir haber alamamaktadır.Atatürk ten aldığı bir telgraf onu ziyadesiyle rahatlatmıştır.Konferansa şevkle devam eder ve Paşanın Lozan dan Atatürk e gönderdiği tel şöyledir ;Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine Her dar zamanımızda hızır gibi yetişirsin 4 - 5 gündür çektiğim azabı tasavvur et ,Büyük işler yapmış,yaptırmışbir adamsın sana bağlılığım bir kat daha artmıştır.Gözlerinden
öperim,pek sevgili aziz kardeşim,kıymetli Şefim. ( Lozan 20 Temmuz 1923 )
İsmet İnönü 1938 de Atatürk ün ölümünden sonra Cumhurbaşkanlığına ve CumhuriyetHalk Partisi Genel Başkanlığına seçildi. II nci Dünya Savaşı boyunca Türkiye yi büyük bir dikkatle savaşın dışında tutmaya çalıştı.Savaşan ülkelerle çok yönlü ilişkiler kurmaya özen gösterdi.Ocak 1943 te İngiltere Başbakanı Churchill ile Adana da Aynı yılın Aralık ayında Churchıll ve ABD Başkanı Roosvelt ile Kahire de buluştu.Savaş sırasında Almanya ile saldırmazlık paktı imzaladı.
İsmet İnönü 1972 de Partisinin Yönetici Kadrolariyle çeşitli konularda anlaşmazlığa düştü.Yapılan Parti Kurultayında destek bulamayınca Genel Başkanlıktan ayrıldı. 1971 de
Anayasada yapılan değişikliğin sonucunda eski Cumhurbaşkanlarına tanınan Senatörlük hakkını kullanarak senatoya girdi.
Ölümü bütün yurtta ve Dünyada büyük üzüntü yaratan İnönü nün mezarı Anıtkabirde
Atatürk ün yanındadır.
Hamiş ;Türkiye Cumhuriyetinin bekası için canla başla çalışan bu değerli Kumandanlarımızı,Huşu ile anıyor,Dünya var oldukça yaşayacak olan Devletimizin Vatandaşları
olarak binlerce teşekkürler. Esen kalınız.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder