Özellikle köy evlerinde yer yada sedir için kullanılan renkli nakışlı yün dokumalara kilim adı verilmektedir. Göçebe Aşiretlerin yayla göçlerinde,denk yapmada ve çadır döşemekte de kilimden yararlanılmaktadır. Zahire çuvalları ve bazı heybeler de kilimden yapılmaktadır.Kilim köylerde yada Aşiretlerde (İstar) denilen ilkel tezgahlarda dokunur.
Çeyiz için dokunanları bulunduğu gibi ticari amaçlarla dokunanlarıda vardır. Dokumada kadınlar tarafından boyanmış yün iplikler kullanılır. İplikler bitkisel kök yada yaprakların kaynatılmasıyla elde edilen boyalarla boyanır. Bu boyalar zamanla daha canlılaşır.Kilimlerin en önemli özellikleri tersi ve yüzü arasında ayrılık olmayışı,üzerindeki nakışlarla birlikte dokunuşu ve ilmek uçlarının kalın bir tabaka teşkil etmemesidir.
Kilim dokuma geleneğinin göçebe Aşiretlerden başladığı sanılmaktadır. Eski çağlardan bu yana Orta Asya,Anadolu,Kafkasya,Rumeli,Balkan ve İskandinav köylerinde kilim dokunagelmiştir. Kuzey Amerika da
Navajo adı verilen Aşiretin kilimleri ünlüdür.
Teknik zorluklardan ötürü kilim motifleri genellikle köşeli ve geometrik karakterde olurlar.Kilim nakışları arasında basit prehistorik motiflere Dağ,Irmak,ve taht,hayat ağacı gibi sembolik motiflere ve stilize insan,Hayvan ve bitki motiflerine rastlanılabilir.
Anadolunun çeşitli yörelerinde ayrı özellikler taşıyan kilimler dokunmaktadır. Kilimler dokuyan Aşiretin adları ile adlandırıldığı gibi (Türkmen,Yörük,Kürt,Türk) motiflerinin karakterlerine göre (Yedi dağ çiçeği ) diyede adlandırılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder