31 Ekim 2012 Çarşamba

Nil Nehri


Nil Nehri Dünyanın en uzun Nehridir. (6.650 Km.) Havzası Afrika kıtasının ondabirini kaplar.Nil sözcüğü Arapca (An-nil) Yunanca Nehir yatağı anlamına gelen ( Neilos ) sözcüğünden gelmektedir. Antik Mısır dilinde nehir (İteru) diye adlandırılmıştır. İteru Büyük Nehir anlamına gelir. Sözcüğün aslı (İtrw) dir. Kıpti dilinde nehrin adı (Piaro) yada (Phiaro) dur.


Nil Nehri güneyden kuzeye doğru akar. Ve üç ana kolu vardır. Beyaz Nil Nehri, Mavi Nil nehri,ve Atbera Nehri, Nehrin en uzaktaki kaynağı Burundi'deki Doğu Afrika göller bölgesindeki Kagera nehri olarak doğar,ve Tanzanya,Ruanda,ve Uganda sınırlarını oluşturarak Victoria gölüne katılır.Asıl Nil Nehri bu gölden Victoria Nili olarak çıkar. Kyoga,ve Albert göllerinden geçtikten sonra Albert nili olarak yoluna devam eder.


Nimule'de Sudana giren nehrin ana kolu Melekal yakınında Bahrü'l Gazal ve Sobat nehirleriyle birleştikleri yere kadar Bahrü'l Cebel,Mavi nil nehriyle birleştiği  yere kadarda Beyaz Nil Nehri olarak anılır. Mavi Nil Etiyopyanın orta kesiminde doğar ve beyaz nile Hartum yakınlarında doğu kıyısından katılır. Mısır daki taşkınlara yol açan suyu ve bereketli çamuru Mavi nil getirir. Asıl Nil son büyük kolu Albera nehrini Hartum'un kuzeydoğusunda ve doğu kıyısından alır.


Daha sonra kuzeybatıya doğru geniş bir S çizer. Bu arada üç çağlayanı aşarak Nasır Gölüne katılır. Bu gölü oluşturan Assuan Barajının aşağısında Mısır içlerinde Kuzeye doğru akar. Ve Kahire yakınlarında Nil Deltasını oluşturur ve İskenderiye ile Dimyat tan Akdenize dökülür. Denize dökülen yer olan ağız kısmı yaklaşık olarak 300 Km.uzunluğundadır.


Mısır'da Nil nehrinin sulama amacıyla kullanılması çok eski bir geçmişe dayanır. 19.uncu yüzyılda Baraj ve Kanalların yapımı ile daha geniş bir alanda ve sürekli sulama olanağı sağlamıştır.Nil nehri üzerinde bulunan Assuan Barajı hem sulama hemde elektrik üretiminde Mısır için hayati bir önem taşımaktadır. Nil nehri tarih boyunca ve günümüzde taşımacılıktada yoğun olarak kullanılmaktadır.



Hiç yorum yok: