1 Kasım 2012 Perşembe

Güller (Rosacceae)


Gülgiller ( Rosacceae ) Familyasından çeşitli türleri olan bir bitki. Bir süs bitkisi ve çiçeği olan gülün yurdu, orta ve ön Asyadır. Yaban gülü, kuzey yarımküresinin 20-70 derece enlemleri arasında kalan bölgelerde yetişir.Gövdesi,sürünücü,dikyada tırmanıcı olmak üzere birkaç türdür. Dalları ve gövdesi dikenli yaprak kıyıları dişlidir.


Güzel bir görünüşü olan ve daha çok süs bitkisi olarak yetiştirilen gül,bir dalda,bir yada birkaç çiçek verir.Hemen her renk gül yetiştirilmektedir. Başlıca renkleri pembe,Beyaz,kırmızı ve sarıdır.Kokulu ya da kokusuz olabilir.


Armut çiçeğini andıran yaban gülünde çiçek tablası küçük bir testi görünümündedir.Bunun üstünü sarı etli bir halka çevirir. Halkanın kıyılarında yeşil renkli beş çanak yaprağı , pembe renkli beş taçyaprağı ile birçok erkek organ bulunur. Çiçek tablasının çukurolan dip kısmında ise yumurtacıklar yer alır. Dişi organın uçları tablanın ağzından dışarı çıkar. Çiçek tablasıyla tohum,gülün yemişini meydana getirirler. Etli olan,Kuşburnu adı verilen bu yemişin rengi kırmızı yada turuncu olabilir.


Gül yılda birkaç kere çiçek verir.Yazın çiçek veren yaz gülleri güzün çiçek açan güz gülleri ve her ay çiçek veren yediveren gülleri gibi yüzün üzerinde cinsi olan gülün türlerinin sayısı Ondört bini aşmaktadır. Onbeş gurupta incelenebilirler. Kokularına görede çeşitlere ayrılırlar.Sözgelimi özellikle kokuları için yetiştirilen Sadberg güllerinin kokusu çok kuvvetlidir.


Küçük çiçekli beyaz Banks gülünün kokusuysa menekşe kokusuna benzer. Güller renk bakımından da çok çeşitlidir. Renkleri toprağa,Havaya, neme,iklime hatta günün değişik saatlarına göre değişiklik gösterir.Özellikle killi-silisli topraklarda yetişen gül ışığı sever.


İyi cins güller yaban gülüne aşılanmak suretiyle yada çelik aşısıyla çoğaltılır. Uzmanlar çeşit elde etmek için tohumdan üretmek yolunu seçerler.Gül aynı zamanda ticari önemi olan bir bitkidir.Yapraklarından esans elde edilir. Bizde bu amaçla Isparta ve Burdur dolayları gül yetiştirme merkezleri haline gelmiş Gülyağcılığı gelişmiştir. Bir hektar yüzölçümünde gültarlasından 3000 kilo çiçek yani bir kilo esans elde edilir.


Hiç yorum yok: