Fransız Devriminin Generali 11 Kasım 1799 dan 18 Mayıs 1804 e kadar Fransız Konsülü olarak Fransa Cumhuriyetinin ilk Başkanı sonra 18 Mayıs 1804 ile 6 Nisan 1814 arasında Napolyon adını alarak Fransız İmparatoru ve İtalya Kralı olmuştur.Napolyon 15 Ağustos 1769 da Korsika nın Ajaccio kentinde doğdu.1779 yılında Brienne de öğrenim gördü.1874 te Parisien Ecole Royale Militaire (Paris Kraliyet Askeri okulu) adlı Askeri Akademiye girdi.1785 yılının Nisan ayında Valance daki Topçu Alayına Üsteğmen rütbesiyle katıldı.Aynı yılın Eylül ayında izinli olarak gittiği Korsikada Askeri ve Politik açıdan etkin bir role başladığında bağışlanarak yüzbaşı rütbesiyle göreve çağıldı.Yine Korsikada kalarak Fransaya karşı bağımsızlık mücadelesine başlıyan Korsikalı Milliyetcilere karşı Jakoben örgütlenmesinde çalıştı.Ancak Ailesiyle birlikte Fransaya kaçmak zorunda kaldı.Paristeki siyasi faaliyetleri nedeniyle bir dönem Vatana ihanetten tutuklandı. Ancak onu koruyan siyasilerin de desteğiyle serbest kaldı.
Bu arada Fransa'da yeni bir Anayasa ve Direktuvarlık doğdu.1793 te Toulon da Kralcılar ve İngiliz İttifak kuvvetlerine karşı bir topçu komutanı olarak başarılı bir mücadele vermesiyle dikkati çekerek Tuğgeneral rütbesine terfi etti.5 Ekim 1795 de yine Kralcıların ayaklanmasını bastırmaktaki başarısıyla iç güvenlik kuvvetlerinin komutanlığına getirilen Napolyon kısa bir sürede ülkenin en saygın Askeri otoriterlerinden biri haline geldi.1796 da İtalyadaki ordunun Başkomutanı oldu.10 Nisan 1796 da General Beauharnaisin dul karısı Josephine ile evlendi.İki gün sonra Kuzey İtalyaya saldırıya geçti.Avusturya ordularını ardarda yenilgiye uğrattıktan sonra Ocak 1797 de İtalyadaki Avusturya Askeri varlığını püskürterek Viyana üzerine yürüdü.Avusturyanın ateşkes istemesi üzerine barış görüşmelerine başlanmıştır.Ancak görüşmeler uzamış Antlaşma 17 Ekim 1797 tarihinde imzalanmıştır.1798 de Mısır seferine çıkan Bonpart İngiliz Donanmasını yenilgiye uğrattı.Malta yı aldı.
Haziran 1798 de İskenderiyeyi ele geçiren Napolyon Nil vadisi boyunca içerilere ilerlemiştir.İngiliz Amirali Horatio Nelson komutasındaki İngiliz Donanmasının Abukir körfezindeki Fransız Donanmasını imha etmesi üzerine ikmal bağlantısı kesilmiş oldu.Şubat 1799 da Suriye üzerine yürümüş fakat Akkada Cezzar Ahmet Paşa komutasındaki sert Osmanlı direnişi karşısında bozguna uğramıştır.Bu yenilgi karşısında Mısıra geri dönmek zorunda kalmıştır.Cezzar Ahmet Paşa karşısında ilk yenilgesini yaşıyan Napolyonun Akka da durdurulmasaydım bütün Doğuyu ele geçirebilirdim sözü kaydedilmiştir.Ordusunu Mısır da bırakarak Fransaya döndü.9 Kasım 1799 da Hükümet Darbesiyle Fransa Tarihinde yeni bir dönem başladı.Kısa bir süre içinde Anayasada değişiklikler yapıldı.ve yönetim üç Konsülün eline bırakıldı.Napolyon en önemli görev olan birinci konsüllüğe getirildi.Ekonomi ve yasal alanda reform çabaları içine girdi.Napolyon birinci konsül olarak çok geniş yetkilere sahipti.Bu yetkilerden yararlanarak Devlet makanizmasının işleyiş etkinliğini arttıracak yönde geniş düzenlemeler yaptı.
Fransız Merkez Bankasının kurulması,Devlet Okullarının açılarak eğitimin bir kamu hizmetine dönüştürülmesi,(Code Napoleon'u) (Napolyon kanunları) olarak da bilinen Fransız Medeni Kanununun hazırlanması çalışmalarına başlanması,Subay okulları açılması,onun dönemindeki gelişmelerdendir.Reform ve yasa çalışmaları halk tarafından da desteklendi.1800 yılında tekrar İtalyaya girdi.ve Milanoyu aldı.1800 yılının baharında Avusturya üzerine yürüyen Napolyon komutasındaki Fransız orduları parlak bir zafer kazandılar.Şubat 1801 deki ve İngiltere ile Mart 1802 de imzalanan antlaşmalar ile Avrupada savaşlar sona ermişti.Ancak bu barış dönemi uzun sürmedi.Fransanın Avrupadaki Ekonomik ve Politik gücünün giderek artması İngiltere açısından giderek genişliyen bir tehdit oluşturmaktaydı.Sonunda İngiltere 1803 yılının Mayıs ayında Fransaya savaş ilan etti.1804 yılının Mayıs ayında Kralcıların bir komplosunu bahane eden Napolyon kendisini İmparator ilan etmiştir.Kendi eliyle taç giymiştir.Ama Paristeki Notre Dame Katedralindeki törende Papa VII Pius'un da bulunmasını sağlamıştır.
Mart 1805 te ise İtalya'da kendi kurduğu Cumhuriyeti lağvederek ve kendini İtalya kralı ilan etmiştir.1805 yılının Ekim ayında Fransız-İspanyol Birleşik Donanmasının Trafalgar Deniz savaşında İngiliz Donanması karşısında yenilmesi üzerine Napolyon İngiltere yerine Müttefiklerini dize getirme yolunu seçmiştir.Fransız ordusunu Manş kıyılarından orta avrupaya yürüten Napolyon Ulm ve Austerlitz Muharebesi zaferiyle Avusturyayı ve Napoliyi savaş dışı bıraköıştır.Eylül 1806 da Prusya ordusunu Jena Muharebesinde hemen ardından da Rus ordularını Friedland savaşında bozguna uğratmıştır.Temmuz 1807 de Rus Çarı I.Alexandr'la Tilsit Antlaşması imzalamış ve Rusya savaştan çekilmek zorunda kalmıştır.I.Alexandr'la yapılan antlaşma Rusya İngiltereye karşı Askeri harekata kadar varacak yaptırımlar uygulama yükümkülüğünü getirmektedir.Ama I.Alexandr bu tip politikalardan kaçınmıştır.Bunun üzerine Napolyon 1812 yılı ortalarında 800 bin kişilik ordusuyla Rusya seferine girişmiştir.
Borodino Muharebesinde General Kutuzov komutasındaki Rus ordusunu yenilgiye uğratan Fransız ordusu Moskovaya girmiştir.Ancak Rusların bu yenilgiden sonra Rusya içine çekilmeleri,giderkende Moskovayı yakmaları ve kışın bastırması neticesinde Napolyon ordusunun barınacağı bir yer olmadığını anlamış ve Çarı antlaşma yapmaya davet etmiştir.Ancak I.Alexander bu teklifi rededer,Napolyon ise tek çareyi orduyu Fransaya geri götürmekte bulur.Fakat sert kış koşulları geri dönüşü neredeyse imkansız hale getirir.ve Fransız ordusunun yaklaşık olarak dörtte üçünün telef olmasına sebep olur.Ordusunun büyük bir bölümünü Rusya seferi sırasında kaybeden Fransa yeni bir ordu oluşturmanın zorunluklarına katlanmaya mecbur olmuştur.Üretimden çekilen işgücü ve arttırılan vergiler halkı da Napolyon'a karşı bir tutuma itmiştir.
Napolyon bu dönemde kendisine karşı düzenlenen Hükümet darbesini bastırdı ve yeni bir ordu kurdu.Ancak 1813 ve 1814 te baskılar arttı.ve halk desteği düştü.Rusya yenilgisi ve içteki karışıklıklar koalisyon güçlerini cesaretlendirdi.1813 yılının Ekim ayında Napolyonun Leipzig savaşında uğradığı yenilgi onu iktidarının sonuna iyice yaklaştırmıştır.1814 te Düşman orduları Paris kapılarına dayandı.Napolyon İmparatorluk tahtını bırakarak Elbe Adasına sürgüne gönderildi.Elbe Adasından kaçarak gizlice Parise döndü.Halk desteği tekrar yükseldi.7 Mart 1815 te ise tahtına geri döndü.
Böylece Napolyon ikinci kez tahta çıktı.Bir ordu topladı.ve Belçikaya saldırdı.Ancak Haziran ayında İngiliz ve Prusya kuvvetleri tarafından Waterloo'da büyük bir yenilgiye uğradı. Parise dönünce ikinci kez tahtından ayrılmak zorunda kaldı.Amerikaya kaçmak istedi,ancak bunu başaramadı.Ve İngilizlere teslim oldu.İngilizler onu Atlantikteki St.Helen Adasına götürdü.Son yıllarını bu küçük adada geçiren Napolyon 5 Mayıs 1821 de 51 yaşındayken öldü.Cenazesi 1840 da Parise getirilebildi ve Invalides 'e gömüldü.
Editör'ün Notu:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder