Halil Paşa 1857 yılında İstanbulun Beylerbeyi seminde dünyaya geldi.Rodos kökenli bir Ailenin Çocuğudur.Babası Selim Paşa Mektebi Harbiye-i nin kurucuları arasında yeralmış tanınmış bir Askerdi.Mühendishane-i Berri Hümayun'u (Bugünkü İstanbul Teknik Üniversitesi)bitirdi.Mezun olur olmaz Sarayda görevlendirildi.Askeri Liselerdede Resim öğretmenliği yaptı.Israrlı ricaları sonucu Babası onu resim öğrenmesi için Parise gönderdi.
Sekiz yıl kaldığı Pariste ünlü oryantalist ressam JeanLeon Gerome nin Atölyesinde çalıştı.İzlenimci ışık ve renk çözümlemelerine özgün bir ayırım kazandıran Halil Paşa bu yönde uğraş veren resim sanatçılarına örnek oluşturmuştur.Derin bir Anatomi bilgisi de olan ressam,Viyana'da açılan Uluslararası bir sergide MmeXin Portresi adlı eseriyle altın madalya almıştır.
Yurda döndükten sonra Askeri Okullarda Resim öğretmeni olarak çalıştı.1906 da Harbiye Mektebine Resim öğretmeni olarak atandığında Paşa ünanını aldı.Ancak iki yıl sonra Meşrutiyetin ilanıyla çıkarılan bir yasaya dayanılarak rütbesi Albaylığa indirilince ordudan ayrıldı.ve bütünüyle resme yöneldi.Sanata meraklı öğrencilere resim dersi veren Halil Paşanın öğrencileri arasında ilk kadın Resim öğretmeni olarak tarihe geçen Müfide Kadri de vardı.
Türkiyenin İlk güzel sanatlar okulu olan Sanayi-i Nefise Mektebi-i Ailesinde öğretmenlik yapan Halil Paşa 1917-1918 yıllarında okulun Müdürlüğünü üstlendi.Sanat eğitimi için gittikleri Fransadan I.Dünya Savaşının patlaması üzerine geri dönen ve 1914 kuşağı olarak adlandırılan genç ressamları bu okula alarak okula yeni bir anlayışla resim yapılmasını sağladı.
Hayatının son yıllarında Mısır da Hidiv Ailesinin bir ferdi olan Abbas Hilmi Paşanın konuğu oldu.Son yıllarını resim yaparak geçiren Halil Paşa Mısır Saraylarına resmi sokan sanatkar olarak tanındı.Halil Paşaın üç erkek çocuğu vardı.Büyük oğlu Selim,Mısır kralı Fuatın eski eşi Prenses Şivekar ile evlenmiş,Fransadaticaret ile uğraşmıştır.Ortanca oğlu Halim Bey genç yaşta hayatını kaybetmiş, Küçük oğlu Halil Bey (Söze) ise Pariste resim öğrenimi gördükten sonra Resim öğretmenliği yapmıştır.
Halil Paşanın eserleri iki devreye ayrılarak incelenir.Paristeki eğitimi sırasında etkilendiği klasik ve realist tarzın etkisindeki eserleri,yurda döndüğünde yaptığı empresyonizm etkisindeki eserleri,sanatçı ilk devre resimlerinden olan Eldivenli kadın adlı tablosu ile Pariste bir altın madalya kazandı.Yurda döndüğünde Boğaz kıyılarını resimledi.Yalıların ve kayıkların durgun sulara vuran gölgelerini empresyonist bir anlayışla resmetti.Halil Paşa Türk resminde ışık sorunu üzerinde çalışan ilk sanatçıydı.Halil Paşa 1939 yılında İstanbul Beylerbeyinde dünyaya geldiği yalıda hayatını kaybetti.Halil Paşanın bazı tabloları Tarih sırasına göre şöyledir - Sahilde Paşa ve Ailesi (1892) Peysaj(1897) Peysaj (1899) Madam X (1900) Göksu Deresine bakış (1902) Göksu Deresi (1903) Boğazdan Rumelihisarına bakış (1903) Göksu Deresine bakış (1902) Kervansaray Avlusunda Halıcılar (1908) Kotra-Vapur-Deniz (1916) Bahçede Kadınlar (1917) Salacak (1928)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder