26 Ocak 2011 Çarşamba

Şanlı Tarihimizden Bir Yaprak - Barbaros Hayrettin (1473-1546)

Barbaros 1473 yılında Midilli Adasında doğdu.Babası Midilli'ye yerleşmiş olan Türk sipahilerinden Eceova'lı Yakup Beydir.Yakup Beyin İshak,Oruç,Hızır ve İlyas adında dört oğlu dünyaya gelmiştir.İshak ile Oruç büyükleri,Hızır İlyas'da küçükleri idi Hızır Barbaros Hayreddin adı ile şöhret bulmuştur.Yakup Beyin oğulları denize açılıp ticaret yapmaya başladılar.Mısır,Trablus ve Şam tarafında, Hızır ile İlyas Rodos Adasının önünden geçerken karşılarına Korsanlar çıkıverdiler.Bu Korsanlar iki kardeşin mallarını yağma etmek istediler.Korsanlarla çetin bir mücadele başladı.Fakat bu çarpışmada İlyas şehit düştü.Hızır 'da esir edilerek Rodos zindanına hapsedildi.Hızır kısa bir zamanda Korsanların elinden kurtuldu.Ticareti bırakarak bu olayın etkisiyle Korsan olmaya karar verdi.O Zamanlar Antalya'da Yavuz Sultan Selim'in Kardeşi Şehzade Korkut Valilik yapıyordu.Şehzade Korkut Hızır'ı himayesine aldı.Ona 16 oturaklı bir perkende verdi.Barbaros yanına aldığı Arkadaşları ile Akdeniz'e Açıldı.Arkadaşlarına ilk sözü (Kovalayandan kaçmayacağız kaçanı da kovalamayacağız)


Barbaros Kardeşi İlyasın intikamını almak için Rodos Korsanları ile birçok çarpışmalar yaptı.Bunları her taarruzunda yenerek intikamını aldı.Bundan sonra yüzünü İtalya sahillerine çevirdi.Bu sahillerde birçok gemiler zaptetti.Barbaros kış geldiği zaman Afrika sahillerinde bulunan Cerbe'ye gidiyordu.Barbaros Akdeniz'de dolaşırken Ağabeyi Baba Oruç ise her tarafa büyük nam salmıştı.Bütün hıristiyan gemilerini vuruyor,birçok ganimetler elde ediyordu.Avrupa'lılarBaba Oruç'a kırmızı sakalından kinaye olarak (Barbaros) adını vermişlerdi.Baba Oruç ölünce bu şöhret Hızır'a geçerek Barbaros adını aldı.Barbaros Ağabeyi ile birlikte çalıştı.10 adet gemileri vardı.Bu iki kardeş Müslümanlara zulm eden İspanyollara hiç göz açtırmadılar.İspanyollarla bir savaşta Baba Oruç bir kolunu kaybetti.Artık Barbaros Akdeniz kıyılarında yalnız başına dolaşıyor,birçok gemileri vurarak ganimetlerle dönüyordu.Barbaros bir mevsimde 3800 esir ve 20 parça gemi elde etti.


Yavuz Sultan Selim Padişah olunca Barbaros Hayreddin yeni Padişahı tebrik etmek için Kemal Reisin Hemşirezadesi Muhiddin Reisle birçok hediyeler gönderdi.Yavuz Sultan Selim'de Barbaros'a iki kadırga ile bir hit'at ihsan etti.Bundan sonra Barbaros Cezayiri hakimiyetine aldı.Adeta Barbaros,Kuzey Afrikanın bir Hükümdarı mahiyetinde idi.İspanyollar Barbarosu Afrika sahillerinden atmak için Tilmisanı zapta karar verdiler.İspanyollar karaya asker çıkararak Barbaros kardeşlerle mücadeleye giriştiler.Bu savaşta bir kolu olmayan Oruç Reis ile İshak Reis şehit düştüler.O Sırada Yavuz Sultan Selim Mısır'ı fethetti.Barbaros Yavuz'a Kurtoğlu Muslihiddin Reisi göndererek fethettiği yerleri Padişaha bıraktığını bildirdi.Artık Barbarosla Avrupalılar hiç başa çıkamıyorlardı.Barbaros geliyor sözünü duyan karada,denize kaçıyordu.Barbaros sayesinde Türkler Akdenize hakim oldular.


Barbarosun maiyetine girmiş olan Turgut Reis,Sinan Reis,Salih Reis,Aydın Reislerde her tarafı titretiyorlardı.Barbarosun delaletiyle Cezayir Osmanlılara bağlı bir eyalet oldu.Yavuz Selim'de Barbarosu bu eyaletin Emiri olarak tanıdı.Yavuz Selim ölünce yerine Kanuni Sultan Süleyman geçmişti.O zamanlar Avrupanın en büyük İmparatoru Şarlken idi.Kanuni karadan ve denizden onun nufuzunu kırmak için savaşlara girmişti.Denizlerde başarı kazanabilecek tek adam Barbaros olabilirdi,çünkü o zaferden zafere koşan bir denizciydi.Kanuni Sultan Süleyman 1533 yılında Cezayir Emiri Barbaros'u İstanbula davet etti.O Zamanlar Barbaros'un 16 parça mükemmel kadırgasıyla bir o kadar da korsan Gemileri mevcuttu.Barbaros Donanması ile İstanbul limanına girdi.Barbaros Kaptan-ı Derya'nın Atmeydanındaki konağına misafir edildi.Ertesi gün Barbaros ve 18 Mücahidi Kanuninin huzuruna kabul edildi.Hepsi sıra ile ilerleyip Kanuninin elini öptüler.Güneşten tunçlaşmış çehreleri,nasırlı elleri ve iri vücutları dikkat çekiyordu.Kanuni Sultan Süleyman odönemde Akdenizde Barbarostan sonra en büyük deniz amirali Andrea Doria'yı sordu.Padişahım o herifin lakırdısı mı olur ? Emredin gemilerini havaya uçurayım, her tarafta arıyorum,ben yaklaştıkça o kaçıyor.Bu sözlerden hoşlanan kanuni--- Hızır Bey sen bu dinin en hayırlı oğlusun, bundan sonra adın Hayreddin olsun dedi.


Kanuni Barbaros Hayreddini Osmanlı Donanmasının Kaptan-ı Deryalığına tayin etti.Bu suretle paşa rütbesini de kazanmış oldu.Barbaros Hayreddin paşa 84 parça gemiden oluşan bir Donanma ile Akdenize açıldı.Barbaros İtalya sahillerinde bir çok kaleler ve şehirler fethine muvaffak oldu.Bir seferinde Fondi Kalesinin Kumandanlarından Vespasyo Kobona'nın genç v e güzel karısı Colya'yı kaçırmak istediş, Bu kadın Şüküfe-i Aşk lakabı ile şöhret bulmuştu.Barbaros bu kıza gönül verdi, fakat kaçırmaya muvaffak olamadı.Bundan sonra Barbaros Korfo adasını zaptederek burada birçok ganimetler ve esirler ele geçirdi.Bunlarla beraber İstanbula döndü.Bu ganimetlerle esirleri Padişahın huzurunda bir alay şeklinde geçirdi.Önde allar giyinmiş ikiyüz genç erkek esirin ellerinde gümüş sürahiler ve kadehler ve onları takib eden diğer 30 esirin sırtında birer torba altın, daha sonra gelen 200 kişinin her birinin omuzunda birer kese akçe bulunuyordu.En sonra 1000 kadar boyunlarından bağlı esirler ise birer top çuha taşıyorlardı.Bunlardan başka 1000 kız ve 500 oğlan da bunları takip etmekte idi.İşte Barbaros'un hediyeleri bunlardı.


Akdenizde Türk Hakimiyetine son vermek üzere Papa III. Pol Venedik,Ceneviz,Malta,İspanya ve Portekiz Hükümetlerinin Donanmalarından oluşan bir deniz haçlı seferi hazırladı.Bu Donanma Akdeniz de Türk Donanmasını tamamen mahvedecekti.Bu muazzam Donanma Venedik Dukası Amiral Andrea Doria kumandasına verildi.Donanma 600 parçaydı. Bu Donanma Preveze önlerinde demirledi.Barbaros Andrea Doria'nın büyükbir Donanma ile Preveze önlerine geldiğini duyunca Donanmasını hazırladı.Türk Donanması 122 parça Gemiden ibaretti.Türk Donanması Preveze Limanı önünde harp nizamı aldı.Türk Donanması Merkez sağ ve sol kanat olmak üzere üç guruba ayrıldı.Sağ kanatta Salih Reis,sol kanatta Seydi Ali Reis,ihtiyatta Turgut Reis ve Merkezde Barbaros yer aldılar.Türk Donanması yarım daire şeklindeydi.Haçlı Donanması büyük olmasına karşılık Türklerin manevi kuvveti pek yüksekti.İlk defa Haçlı Donanması şiddetli bir topçu ateşi açtı.Bu topçu ateşine karşılık olmak üzere Donanmada bulunan Mehter takımı savaş parçaları çalmaya başladı.


Türk Gemileri ağır ağır Düşmana doğru ilerlerken bütün asker Allah Allah sesleri ile etrafı inletiyorlardı.Korkunç bir fırtına halinde ilerleyen Türk Gemilerini gören düşmana bir ürperti geldi.Donanmalar birbirine yaklaştılar.Top,kurşun her tarafa ölüm saçıyor,Türk Leventleri ellerindeki palalarla dehşet saçıyorlardı.kısa bir zaman denizin üstü kanlı cesetlerle dolup taştı.Türk Leventleriönüne gelen Gemilere rampa ederek kancalıyorlar ve ellerindeki palalar, baltalarla düşmanların üzerine atlıyorlardı.Bu korkunç sahneyi gören gerideki Gemiler kaçmaya başladılar.Artık zaferin yüzü Türk Milletine gülmüştü.Andrea Doria mağlubiyeti kabul ederek sakalını yola yola firar etti.Fakat iş işten geçmiş,Preveze Zaferini Barbaros Hayreddin Paşa kazanmıştı.Bu savaşta düşmanın 130 parça gemisi batmıştı.Barbaros
Akdenizin en büyük Deniz Savaşını 28 Eylül 1538 tarihinde kazanmaya muvaffak oldu.Artık Barbaros iyice ihtiyarlamıştı. 4 Temmuz 1546 yılında İstanbulda 73 yaşında vefat etti.Barbarosun türbesi Beşiktaş tadır.Bu Türbenin bulunduğu meydana Barbarosun heykeli dikilmiştir.O Türbesinde Deniz seslerini dinleyerek ebedi istirahatgahında yatmaktadır.O Türk Denizcilerinin bir manevi kudret kaynağı olarak ebedileşmekte ,buda Denizcilerimizin her sene onun türbesi önünde yaptıkları törenlerle dile getirmektedirler.


Deniz üstünde yürürüz
Düşmanı arar buluruz
Öcümüz komaz alırız.
Bize Hayreddinli derler

Ve Sevgili Dostlar yazımızı Büyük Şair Yahya Kemal Beyatlı'nın Barbaros için yazdığı güzel bir şiirle bir defa daha analım.

Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor ?
Barbaros,belki Donanmayla seferden geliyor
Adalardan mı ? Tunus'dan mı ? Cezayir'den mi ?
Hür ufuklarda donanmış 200 pare gemi
Yeni doğmuş aya baktıkları yerden geliyor
O Mubarek gemiler hangi seherden geliyor ?

1 yorum:

Profesör dedi ki...

Barboraslar dizisi şuan çekiliyor. BU önemli şahsiyet için güzel bir haber.