Alfred Nobel 1833 te Varlıklı bir Aileden gelen Anne Andriette Ahlsel ile Mühendis Baba Immanuel Nobel'in üçüncü oğlu olarak Stokholmde dünyaya geldi. Alfred doğduğunda Babası iflas etmişti.Dolayısiyle Ailesinin maddi durumu iyi değildi.Nobel Ailesi 1837 de Finlandiyaya 1842 yılında ise St.Petersburg a taşınır.St. Petersburg da Babası Immanuel Nobel bir Atölye açar.Annesi ise bir bakkal dükkanı işletir.Baba Noel St. petersburgta büyük başarı kazanır.ve Rus Ordusu için silah üretmeye başlar.Alfred Nobel özel öğretmenler tarafından eğitilir. Doğa Bilimleri, Dil ve Edebiyat alanlarına yoğunlaşır.17 yaşına geldiğinde İsveççe,Rusça,Fransızca,İngilizce ve Almancayı akıcı bir şekilde konuşmaktadır.Fizik ve Kimyanın yanı sıra onun bir Mühendis olmasını isteyen babasının pek hoşuna gitmese de Alfred İngiliz Edebiyatına ve şiirede ilgi duymaktadır.
Babası onu Kimya Mühendisliği eğitimi görmesi için yurtdışına gönderir. 2 yıllık süre içinde İsveç,Almanya,Fransa ve ABD de bulunur.Pariste bulunduğu süre zarfında dönemin ünlü Kimyageri T.J.Peleouze nin Laboratuvarında çalışır. Burada ayrıca güçlü bir patlayıcı sıvı olan nitrogliserini keşfeden İtalyan Kimyager Ascanıo Sobrero ile tanışır. Alfred Nobel de Nitrogliserin baruttan daha güçlü olmasına karşın basınç ve sıcaklığın etkisiyle kolayca patlamaktadır. Nobele göre bu durum nitrogliserinin pratik kullanımını sınırlandırmaktadır. Alfred Nobel 1852 de Ailesi tarafından St. Petersburga geri çağrılır. Nobel nitrogliserinle ilgili çalışmalarına burada devam etmeye çalışır.Ancak Babası Immanuel Nobel in işleri bozulmaya başlar. Kırım savaşının sona ermesini takiben Rus Ordusu Baba Nobelin işletmesinden silah sipariş etmeyi keser, Baba Noel bir kez daha iflas eder.
Bunun üzerine Baba Noel iki oğlu Alfred ve Emil ile birlikte Stokholme geri döner.(Diğer oğulları Robert ve Ludvig ise St.Petersburgta kalır) Alfred Nobel 1863 yılından itibaren nitrogliserin ile ilgili çalışmalarına Stokholm de de devam eder. 1864 yılında çalışmalarını yürütürken bir patlama olur. Kazada küçük kardeşi Emil ile birlikte 4 kişi hayatını kaybeder.Alfred Nobelin Stokholm şehri sınırları dahilinde çalışma yapması yasaklanır. Bunun üzerine Alfred çalışmalarına Malaren gölü yakınlarındaki bir mavnada devam eder.Nitrogliserini patlayıcı madde olarak kullanma yollarını araştırdı.1863 yılında Stokholmde az miktarda nitrogliserin yapmaya başladı. Birkaç ay süren araştırmaların sonunda bir patlama ile Laboratuvar yıkıldı. Çaşışmalarına devam eden Alfred Nobel 1865 te yeni bir Fabrika kurdu. Bir süre sonra
ikinci Fabrikasını da açtı. 1864 yılında araştırmaların sonucunu aldı ve Dinamit barutunu buldu.Araştırmalarına devam eden Nobel 1877 de Balist adını verdiği yeni bir çeşit barut tasarladı.
1879 da Paris yakınlarındaki Servan da bir Laboratuvar kuran Nobel buradaki çalışmaları sırasında dumansız barut adını verdiği ve eşir miktarda nitrogliserinle nitroselüloz karışımından oluşan itici barutu buldu.Birkaç yıl sonra Kordit adlı patlayıcı madde konusunda İngiliz Hükümeti aleyhine dava açtı.Ancak davayı kaybetti.Bu dönemde Fransaya karşı kurulan bir ittifakta İtalya ile işbirliği yapan Nobel aleyhindeki kampanyalar sonucunda Parisi terk ederek İtalyanın Sanremo şehrine yerleşti.Laboratuvarını da oraya taşıdı.Nobel Sanremoda 1896 yılında beyin kanaması sonucu öldü. Vasiyetinde mirasının Nobel ödüllerinin Enstitüleştirilmesi yönünde kullanılmasını ve 33.200.000 kronun heryıl insanlığa hizmette bulunanlara sunulmasını istemiştir.
Bu ödüller Fizik,Kimya ve Fizyoloji Edebiyat ve Barışa hizmet olmak üzere toplam 5 dalda verilecekti.Nobelin bu vasiyeti önceleri büyük tartışma yarattı.Ancak 1900 yılında İsveç Hükümetinin Nobel Vakfı kurmasıyla Nobel ödülleri düzenli olarak verilmeye başlandı. Daha sonra 1968 de İsveç Bankası Alfred Nobelin anısına bir Ekonomi ödülü vermeyi kararlaştırdı.Ödül ilk kez 1969 da verildi. Sentetik bir element olan Nobelyum onun anısına bu isim ile anılmıştır. Nobel ödülleri her sene ölüm tarihi olan 10 Aralık ta verilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder