23 Nisan 1564 te İngilterenin Stratford - upon - Avon da doğan Shakespeare'in yaşamı hakkında bildiklerimiz kilise,mahkeme ve tapu kayıtları gibi resmi belgelere,çağdaşlarının onun kişiliği ve eserleri hakkında yazdıklarına dayanır.Hali vakti yerinde bir esnaf olan,aynı zamanda yerel, klasik oyunlar ile yazarların yaşamlarını oyunlaştırmada usta bir yazar ve yönetmen olarak kabul edilen,tarafından yazılan ve sahlenenen şu bizim Will (yaşamı) adlı oyun şairin oyunlarına da ilginç dramaturisiyle yaklaşmaktadır.
BİR YAZ GECESİ RÜYASI: Bir büyü ve yanlışlıklar komedisidir.Atina yakınlarında bir koruda yollarını şaşıran dört sevgili Periler Kralı Oberon ile kavgacı hizmetkarı Puck'un büyüsüne kapılırlar.Kentten bir gurup işçi de gözden uzak bir yerde oyunlarını prova etmek için koruya gelir.Onlar da perilere katılırlar. Ve ortaya bir sürü karışık ve komik durum çıkar.Sonunda herşey düzelirsede en komik sahne işçilerin Dük Theseus'un şöleninde oynadıkları sahnelerdir.
ONİKİNCİ GECE: Yine bir yanlışlıklar komedisidir. Kadın kahraman Viola ve onun kızkardeşinin gemisi yabancı bir ülkenin açıklarında batar.Erkek kılığına giren ve Cesairo adını alan Viola ülkenin yöneticisi Dük Orsinonun hizmetine girer,Bu arada kaybolan erkek kardeş de yardımsever denizciyle kardeşini aramaktadır.Erkek kılığındayken Düke aşık olur.Orsinonun aşık olduğu zengin kontes Olivia da Cesario'ya tutulunca durum karışır.
KRAL LEAR: Shakespeare'in iyi evlat,kötü evlat olaylarını iki ayrı hikayede işlediği ve uçtuğu
oyundur.
HAMLET: Hamlet te Babası öldükten sonra Annesiyle evlenen Amcasının aslında Babasının katili olduğunu öğrenen Danimarka Prensi,Hamlet derin bir acıya kapılarak öç almaya karar verirse de bunu bir türlü gerçekleştiremez.Shakespeare trajedilerinin en korkuncu ama belki de en önemlisidir. Hamlet in oyun boyunca tek arzusu Babasının öcünü almaktır. Sürekli planlar yapar, Fakat kendi iç çekişmesinden dolayı buna bir türlü ulaşamaz. Bu plan uğruna eline geçen fırsatları değerlendiremez.Hamletin Babasının katili olan Kral Cladius onu öldürmek istediğini anlar ve oda Hamleti ülkeden İngiltereye göndermeye karar verir. Öcünü almak için tekrar dönen Hamlet e kendi canını tehlikede hisseden Cladius Leartes le bir olup Hamleti öldürmeye karar verir,ve oyunun sonunda Hamlet, Cladius, Gertrude ve Leartes ölür.
OTHELLO: Othello Venedikte yaşayan Magripli zeki bir askerdir. Magripli Desdemona adında olağanüstü bir güzelliğe sahip olan bir kadınla evlenir. Oyun Othello nun Kıbrısa Osmanlı ile yapılacak olan savaşta görev almaya gitmesiyle,şekillenmeye başlar.Othellonun emireri olan Lago adındaki hırslı ve mevki düşkünü asker tarafından kandırılmasiyla karısı Desdemonayı boğarak öldürmesi ve ardından Lago nun tüm sinsi planlarının ortaya çıkmasıyla sonuçlanır.
ANTONIUS VE KLEOPATRA : Tutkulu bir aşkı ve tarihsel olayları veren bu tragedyanın tarihimi aşkı mı birinci plana aldığı ve uçtuğu hep tartışılır.Mısırla özdeşleşen Kleopatranın Antonius a tutkusu Roma İmparatorluğu içinde karışıklıklar Antonius un Kleopatradan hem uzaklaşmak istemesi (Belkide bunun için Sezarın kızkardeşiyle evlenmesi) hemde her seferinde ona koşması iki yetişkin insanın birbirlerini vazgeçilmez kılıp aşkı açılarıyla saplantılarıyla yaşamaları. Antonius ve Kleopatra aşkın baş yapıtlarındandır.
TİTUS ANDRONICUS: Romalı Komutan Titus ve ona düşman olan Kraliçe arasında geçen trajediyi anlatır. Kraliçenin yaptığı kötülüklere karşı Titus un sabrı ve intikam aşkı etkileyicidir.
JULIUS CAESAR: Shakespeare'in konularını eski yunan ve Roma Tarihinden alan oyunlarından en ünlüsü ise Julıus Caesar dır.Bu oyunda Dürüst ve erdemli bir kişiliği olan Brutus Jül Caesar ın kendisini Roma İmparatoru ilan etmesini önlemek amacıyla Arkadaşlarıyla birlik olup çok sevdiği Jül Caesar ı özgürlük adına öldürür.Ama bunun Cumhuriyetin yok olmasını önleyememesi üzerine de kendi canına kıyar.
William Shakespeare nin mutlu sonla biten oyunlarına gelince ;
KIŞ MASALI: Kış Masalı oyununda Leontes adlı bir Kral hiçbir neden yokken karısı Hermioneyi kıskanır.Karısıyla tüm ilişkisini keser ve Bebek yaşındaki Perdita adlı kızının yabani hayvanlara yem olsun diye ıssız bir yere bırakılmasını emreder,Perditayı bir çoban kurtarır ve büyütür.Sonunda kız Babasına döner.Kralın uzun yıllar boyunca pişmanlıkla andığı ve ölü diye yas tuttuğu Hermione de geri döner.Böylece sonunda geçmişin hataları bağışlanır.
FIRTINA Eserinde ise olay,Düklüğü elinden alınan Praspero nun yönetimindeki bir adada geçer.Büyü gücüne sahip Prospero Hava Perisi Ariel i ve yarı insan yarı canavar Calinbanı yönetmektedir.Yıllar önce hileyle Düklüğü eline geçiren Prospero nun kardeşi Antonıo adanın yakınında bir deniz kazası geçirir.Prospero büyü gücüyle kendisine haksızlık edenleri cezalandırır.Ama daha sonra onları bağışlar ve Kızı Miranda nın Antonio nun oğlu prens Ferdinand ile evlenmesine izin verir.Oyun Prespero nun büyülü değneğinin kırılması,büyü kitabını denize atması ve tüm gurubun düşmanlıkları geride bırakıp büyüyle onarılmış gemiyle İtalya ya yelken açmasıyla sona erer.
William Shakespeare in şiirlerinden de iki örnek verelim;
Sone - 66
Vaz geçtim bu Dünyadan tek ölüm paklar beni
Değmez bu yangın yeri avuç açmaya değmez
Değilmiki çiğnenmiş,inançların en seçkini
Değilmiki yoksullar,mutluluktan habersiz
Değilmiki ayaklar altında insan onuru
Okız oğlan kız erdem dağlara kaldırılmış
Ezilmiş,hor görülmüş el emeği,göz nuru
Ödlekler geçmiş başa,derken bozulmuş mertlik
Değilmiki korkudan dili bağlı sanatın
Değilmiki çılgınlık sahip çıkmış düzene
Doğruya doğru derken eğriye çıkmış adın
Değilmiki kötüler kadı olmuş Yemen e
Vazgeçtim bu dünyadan Dünyamdan geçtim ama
Seni yalnız koymak var,o koyuyor Adama.
Sone - 2
Çökünce ak kaşlarına bir kırk yılı kışın
Derin derin çukurlar açar, o güzel çehre
Sonra gençken giydiklerine değişir bakışın
Günahın sendeler tutunur soysuz bir değere
Ozaman sorarlar nerde o güzelliğin dupduru
El üstünde tuttuğun günler nerede ışıldar
Deki-kendi içine çöktü gözümün çukuru
Lüzumsuzca bir övgüdür,duyduğum bütün ar
Güzel olabiliğincedir yapılan iltifat
Cevaplarsın çocuğumdur adilerin adili
Bahanemi kabul görüp eder bana hep dikkat
Güzelliği benden almasıdır,buna delil
Yineler o her eskidiğinde dört yanını
Soğuğu duyunca görürsün o ılık kanını.
Ve Sevgili Dostlar yazımızı Hamlet in Tiradıyla kapayalım.
Var olmak mı yoksa olmamak mı ? Bütün sorun bu.Düşüncemizin katlanması mı güzel,zalim kaderin yumruklarına oklarına, yoksa diretip bela denizlerine karşı dur,yeter demesi mi ? Ölmek,uyumak sadece düşünün ki uyumayla yalnız bitebilir.Bütün acıları yüreğin.Çektiği bütün kahırlar insanoğlunun.Uyumak ama düş görebilirsin uykuda, o kötü çünkü o ölüm uykularında,sıyrıldığımız zaman yaşamak kaygısından, ne düşler görebilir insan,düşünmeli bunu,Bu düşüncedir felaketleri yaşanır yapan,yoksa kim dayanabilir zamanın kırbacına zorbanın kahrına gururun çiğnenmesine.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder