5 Eylül 2010 Pazar

Japon Gelenek ve Görenekleri - Geyşa ve Geyşacılık

GEYŞA - Japonya'da 17 nci yüzyıldan bu yana eğlence hayatında erkek müşterilere Şarkı,Dans, sohbet ve oyunlar ile eşlik eden kadınlara verilen addır.Geyşa Dünyası Japoncada Hana-Maçi (Çiçek Kasabası) veya Karyu - Kai (Çiçek söğüt Dünyası) olarak adlandırılır.Tokyo başta olmak üzere kanto Bölgesinde Geyşa ismi, Osaka ve Kyoto başta olmak üzere Kanto Bölgesi ve o kültürün etkisi altında kalmış Bölgelerde (örneğin Yuma Gata ve İşikawa) ise Geyşa ismi kullanmaktadır. Meiji Döneminden sonra Geygi ismi de resmi alanlarda kullanılmaya başlanmıştı. Acemilere Kantoda Hangyoku Kansaide Maiko denir.


1920 lerin başında 80 bini bulan Geyşa sayısı 1980 lerin sonuna gelindiğinde 10 bine düşmüştür. Bunun en önemli nedeni Batı tarzı Barların ve burada çalışan kadınların daha popüler olmalarıdır.Geyşa kurumu Edo Döneminin (1600-1868) ortalarında ortaya çıktı. İlk Geyşalar Hokan ya da Taikomaçi denen danscı ve şarkıcı Erkeklerden oluşuyordu. Daha sonra bu guruplara kadınlarda katılmaya başladı. ve giderek sadece kadınların yaptığı bir meslek haline geldi.1700 lerde Geyşalık vesikalı hayat kadınlığı ile aynı görülüyordu. Ancak Edo döneminin sonlarına doğru Geyşalar resmi toplantılar dahil olmak üzere birçok Sosyal, politik, etkinlik ve toplantılara çağrılmaya başlandı ve zamanla bugünki eğlendirici Sanatcı, yada hoş vakit geçirtici sıfatlarını aldı.Günümüzde Geyşa eğlenceleri Japonyadaki en pahalı eğlencelerden biridir.


Geyşalar Bölgesel gruplara ayrılır. Bu Bölgelere Hanamaçi yani Çiçek Mahallesi denir.Her grubun Kenban denen kayıt Bürosu bulunur. Bir Geyşanın çalışabilmesi için bu Kenbanlardan birine kayıt yaptırması ve çalışma izni alması gerekir. Her Geyşa gurubunun kendi Bölgesinde Müşterilerini götürdüğü Lokantalar bulunur. Bu Lokantalardaki buluşma için gerekli düzenlemeler müşteriye aittir. Ancak müşteri Geyşa Birliğinin koymuş olduğu kurallara uymak zorundadır. Geyşa ile birlikte olduğu süredeki yemek, yol barınma gibi tüm masraflardan Müşteri sorumludur. Bunun dışında Geyşa ile geçirdiği zaman için ayrıca para öder.


Nerede olursa olsun bir Geyşa enaz birkaç sanat dalında eğitim görmek zorundadır. Bu eğitim genel olarak birkaç tür geleneksel dans, şamişen çalma ve birkaç makamda şarkı söylemeyi kapsar. Geyşa olacak kızlar küçük yaşta yetişmesi için Geyşa evlerine verilir.Şikomi denen bu kızlar tüm ev işleriyle ilgilenir. Kızların disiplin edilmesi için çok ağır şartlar altında çalıştırılır. 13 yaşından 18 yaşına kadar olan dönemde kızlar Acemi Geyşa olarak çalışırlar. Bu yaşlardaki Acemi Geyşalara Tokyo ve çevresinde Hang -yoko yanı (Yarı Mücevher) Osaka ve Kyoto çevrelerinde Maiko yani (Çocuk Dansöz) denir. Acemi Geyşalık döneminde giyilen özel bir kimono ve özel saç şekli vardır.


Geleneksel Geyşalık günümüzde Tokyo da tamamen ortadan kalkmış olup, Kyoto da ise giderek azalmaktadır. Japonyada kanun gereği herkesin ilk ve orta eğitim görmesi zorunludur. yani bugün Geyşa eğitimi en erken 15 yaşında başlayabilmektedir. ki bu yaş eskiden bir Geyşanın Maikoluktan Geyşalığa geçtiği dönemdi. Bu yüzden Geyşa evlerindeki kurallar ve uygulamalar eskiye oranla değişikliğe uğramış, Modern sosyal Ahlaki kurallar ve kanunlara uygun hale gelmiştir.


Japonya eğlence dünyasında çalışan diğer kadınlardan farklı olarak Geyşalar mesleklerini ömür boyu sürdürebilir, iyi bir Geyşa olmak için güzellik ve gençlikten çok güzel sanatlara ve müziğe olan yetenek, tatlı dil, ve müşteriyi iyi ağırlama gibi özellikler önemlidir.Bu yüzden ileri yaşlarda Geyşalığı sürdürmek mümkündür.Mesleği bırakan Geyşalar genellikle Bar ya da Restorant işletmek gibi eski işleriyle bağlantılı işler yaparlar. Müşteriyle evlenip işi bırakan Geyşalara rastlanır.


Geleneksel Geyşalık mesleğinde her Geyşanın Duygusal, Cinsel ve ekonomik olarak ilişkide olduğu bir Dannası yani koruyucusu vardır.Ancak günümüzde koruyucuya sahip olmak ya da olmamak Geyşanın kararına kalmıştır.Bu meyanda Batı toplumunun insanı Geyşaların fahişe olup olmadığını çok zaman sorar, Heterlerede benzeyen Geyşalar yaptıklarının karşılığında para aldıkları ve bu da bazen cinsel etkinliği kapsadığı için bu soruya olumlu bir cevap verilebilir. Fakat Geyşanın mesleğine Japonya'da saygı duyulmaktadır.Hiçbir zaman batı toplumundaki Fahişenin toplumsal konumuyla benzerlik göstermezler. Geyşanın uzun ve onurlu bir geçmişi vardır.Birçoğu Toplumsal hiyerarşide yüksek noktalara gelmişlerdir.

Hiç yorum yok: